traumatherapie (integraal)

Traumatische stress komt veel vaker voor dan we denken.  Er zijn momenten waarop de stress ons teveel is en waarbij overlevingsmechanismen het van ons overnemen (vechten, vluchten, bevriezen, terugtrekken of ... ondergaan). Meestal zijn we ons dat niet bewust, dit verandert als stress ons overweldigd en we niet in staat zijn om adequaat te reageren. Het 'overkomt' je.

In de therapie leer je in kleine stappen om de traumagevolgen veilig en behoedzaam te verwerken zonder terug in de overweldigende gebeurtenis te gaan! Dit kan door middel van transpersoonlijke gesprekstherapie en/of de lichaamsgerichte (neuro-sensitieve) benadering vanuit de polyvagaal theorie of een combinatie van beiden. Iedere begeleiding is maatwerk, want geen één ervaring is gelijk.

Trauma is een overweldigende ervaring die niet is verwerkt.

De overweldigende niet-verwerkte gebeurtenis kan op verschillende manieren zijn veroorzaakt:
• Shocktrauma - een eenmalige gebeurtenis, bijvoorbeeld een ongeluk;
• Ontwikkelingstrauma - het opgroeien in een sociale omgeving die langdurig onveilig was, bijvoorbeeld misbruik/mishandeling en/of emotionele verwaarlozing;
• Transgenerationeel trauma - een niet-verwerkt trauma van ouders en grootouders, bijvoorbeeld oorlog, incest, uitsluiting;
• Collectief trauma - een niet-verwerkt trauma in een maatschappij of samenleving, bijvoorbeeld gender-discriminatie;
• Ethisch of moreel trauma, waarbij je (b.v. in je werk) gedwongen wordt op een manier te handelen, die je als verwerpelijk, onjuist of schadelijk beschouwd (voor jezelf en anderen).
• Lifestyle trauma – waarbij we een overmaat van indrukken dagelijks tot ons nemen zonder eens offline te zijn.
• Ecologisch trauma waarbij we lijden onder de schade die aan dieren, planten, landschappen en de aarde zelf wordt toegebracht.

Trauma hoort bij het leven
Trauma hoort bij het leven. Ieder mens wordt geconfronteerd met gebeurtenissen die overweldigend zijn en die niet worden verwerkt. Dat was vroeger zo, dat is nu zo en dat zal in de toekomst ook zo zijn. Opmerkelijk is dat we er nog steeds zijn, jij en ik. Blijkbaar zijn wij, en onze voorouders, steeds weer in staat geweest om trauma te overleven. Het feit dat in ons DNA kennis aanwezig is om trauma te verwerken en te helen speelt daarin een cruciale rol. Het lichaam van de mens weet als het ware van nature hoe om te gaan met overweldigende gebeurtenissen.

Automatische reactie van het lichaam
Wanneer je wordt geconfronteerd met een overweldigende ervaring reageert je lichaam als vanzelf. De automatische piloot van samentrekking of afwezigheid wordt in werking gesteld. Dit is een intelligente en effectieve automatische reactie van het lichaam, die helpt om te kunnen blijven functioneren in het dagelijks leven. Dat wat je niet aan kunt, krijgt een tijdelijk plek, ergens geïsoleerd en ondergronds. Dat deel van jou doet niet meer mee. Je hebt het afgesplitst. Het maakt dat je kunt overleven, omdat het je in staat stelt om, ondanks de overweldigende gebeurtenis, toch verder te gaan met je leven. Dit wordt ook wel dissociatie genoemd. Het gebeurt geheel automatisch, buiten ons bewustzijn om. Je bent dan ook niet verantwoordelijk voor deze automatische reactie van het lichaam. Het verdient juist respect. Het is een eerste-hulp reactie, die ons helpt om de overweldigende ervaring tijdelijk te parkeren.

Wanneer het lichaam wordt herinnerd aan trauma reageert het op dezelfde lichamelijke automatische piloot. In de loop der jaren heeft deze automatische reactie zich niet alleen vertaald in patroonmatige gedachten en emoties, maar ook in patroonmatige reacties in het lichaam. Ook nu ben je niet verantwoordelijk voor je reactie. Het verdient juist respect, omdat het je opvangt tot je het zelf kunt opvangen in veiligheid. Zolang de automatische piloot opduikt, heb je dat blijkbaar nodig om te (over)leven.

Effect van afsplitsen
Alhoewel de afgesplitste, geïsoleerde of overweldigende gebeurtenissen ondergronds zijn, heeft het toch effect op je. Misschien merk je wel dat er delen van je lichaam zijn, waarmee je weinig tot geen contact hebt. Of misschien merk je wel onverschilligheid of distantie bij jezelf op. Of heb je het gevoel dat er een mistige waas over je leven hangt. Het korte termijneffect van afsplitsen maakt dat je op dat moment verder kunt gaan met leven. Het lange termijneffect vraagt echter veel van je. Onbewust gebruik je een deel van je levensenergie om dat geïsoleerde stuk ondergronds te houden. Energie die stolt en niet meer stroomt, en die in mindering wordt gebracht op de energie van waaruit je voluit kunt leven. Een direct gevolg daarvan kan zich uiten in oververmoeidheid, slecht slapen, piekeren, angst- en/of paniekklachten.

Navigeren naar veiligheid
Op het moment dat het leven veilig(er) door jou wordt ervaren, kondigt het afgesplitste deel zich echter aan. Het zijn die momenten waarop je je gezien en gehoord voelt, zonder dat je iets van jezelf hoeft te verstoppen of te ontkennen. Het is van belang om die aankondiging dan te (h)erkennen en het afgesplitste deel vanuit veiligheid tegemoet te treden.
Voordat je het afgesplitste deel nadert mag je dan ook eerst onderzoeken waar het veilig is voor je. In je lichaam, of buiten je lichaam, een hulpbron waar je veiligheid ervaart, zodat je van daaruit dichter bij het afgesplitste deel kunt komen. En als je merkt dat het naderen van het afgesplitste deel je overweldigt, is er altijd weer die veilige plek waar je naar terug kunt keren. Je leert in de therapie in alle rust en onder deskundige begeleiding van Mariet te navigeren naar veiligheid.

Voor wie is deze gespecialiseerde therapie geschikt?

Voor mensen die getuige zijn geweest of slachtoffer van een roofoverval, (dodelijk) ongeluk, ontploffing of natuurramp. Bij mensen die onderhevig zijn aan verdringing, ‘triggers’ ervaren (angst/paniekreacties in menigten, bij een bepaald geluid of geur) en herbelevingen, bij ziekte en pijn (na ingrijpende ziekenhuisopnames of operaties).

Bij complexe PTSS wanneer er sprake is van langdurig en ernstig trauma op jonge leeftijd (seksueel misbruik, incest, lichamelijke en geestelijke mishandeling, uitsluiting, verwaarlozing en geweld) én voor nabestaanden van suïcide in familie- of vriendenkring.

N.B. Deze therapievorm is niet geschikt voor andere vormen van complexe PTSS zoals oorlogsslachtoffers en/of mensen met bipolaire of andere psychiatrische stoornissen. In geval van psychiatrische aandoeningen wordt er altijd doorverwezen naar GGZ-behandelaars.